OSNOVNE INFORMACIJE
Datum i mesto rodjenja: 02.09.1988. Loznica, Srbija
OBRAZOVANJE
2015 – do danas: Doktorske akademske studije, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu
- Modul: Genetika
2013 – 2014: Master studije, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu
- Modul: Entomologija
2007 – 2013: Osnovne akademske studije, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu
- Progam: Opšta biologija
OBLASTI ISTRAŽIVANJA
• Populaciona genetika, Ekogenotoksikologija, Entomologija, Konzervaciona genetika
RADNO ISKUSTVO
• od 2020 - do danas: Istraživač saradni na institutu za biološka istraživanja “Siniša Stanković”, Univerzitet u Beogradu
• 2017 – 2020: Istraživač pripravnik na institutu za biološka istraživanja “Siniša Stanković”, Univerzitet u Beogradu
• Tokom školske 2016/2017 i 2017/2018 godine, po pozivu, učešće u praktičnoj nastavi na kursu Genetika na OAS na Biološkom fakultetu kao doktorant - demonstrator
PROJEKTI
• „Dinamika genofonda, genetička i fenotipska varijabilnost populacija u promenljivim uslovima sredine“ (br. pr. 173012)
• Projekti Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja pod evidencionim brojevima r 451-03- 9/2021-14/200178 i 451-03-9/2021-14/200007.
• TEMEGENS
• “Honey bees of Serbia, wild vs. managed colonies through the eyes of population geneticists (SERBHIWE)”, call PROMIS contract number 6066205, funded by the Science Fund of the Republic of Serbia, 2020-2022
ČLANSTVO U NAUČNIM DRUŠTVIMA I MEĐUNARODNE SARADNJE
• 2017 - član medjunarodnog projekta finansiranog od strane STN ESEB (mreža populaciono genomskih istraživanja Drosophila) DrosEU (http://droseu.net/genetic-of-populations-and-ecogenotoxicology-belgrade-drosophila-group/)
• Član Društva genetičara Srbije, Entomološkog društva Srbije, European Society for Evolutionary Biology (ESEB), Slovenskog odonatološkog drustva (SOD) i Srpskog društva za molekularnu biologiju
LINKOVI
• ResearchGate
Epigenetika proučava promene ekspresije gena koje ne uključuju promene sekvence molekula DNK, načine njihovog prenošenja (transmisije) i transgeneracijskog održavanja. Istraživači sa iz Iinstituta proučavaju mehanizme stabilnog održavanja ekspresije pojedinih gena (mehanizmi promene metilacionog obrasca DNK) kao i mogućnost izmene epigenetičkih obeležja u terapijske svrhe korišćenjem CRISPR/Cas9 fuzionisanih konstrukata. Posebna, pažnja je posvećena proučavanju epigenetičkih mehanizama u dijabetesu i trostruko negativnom karcinomu dojke.
Evolucija osobina životne istorije objašnjava na koji način evolucioni mehanizmi (pre svega prirodna selekcija) optimizuju preživljavanje i reprodukciju organizama u određenim sredinskim uslovima. Osobine životne istorije čine osnovu adaptivne vrednosti organizma i uključuju: trajanje razvića, veličinu organizma, broj, veličinu i pol potomaka, stopu preživljavanja, dužinu života itd. Proučavanje evolucije osobina životne istorije odvija se na prirodnim i laboratorijskim populacijama.
Konzervaciona biologija ima za cilj da očuva biološku raznovrsnost na Zemlji i bavi se dugoročnom održivošću ekosistema. Interdisciplinarnim pristupom, konzervaciona biologija se bavi rešavanjem problema očuvanja na nivou vrsta, zajednica i ekosistema koji su direktno ili indirektno narušeni ljudskim aktivnostima ili drugim uticajima.
Populaciona genetika proučava genetički sastav – distribuciju i promenu učestalosti alela tokom vremena, unutar i između populacija. Koristi matematičke modele dinamike učestalosti alela, izdvaja predviđanja o verovatnim obrascima genetičke varijacije u stvarnim populacijama i testira predviđanja u odnosu na empirijske podatke.
Urbana ekologija proučava fundamentalne ekološke koncepte unutar urbanih sredina. Uključuje ispitivanje razlika ekoloških obrazaca, odnosa i procesa u urbanim sredinama u poređenju sa neurbanizovanim sredinama i istraživanje uticaja urbanizacije na ekologiju organizama. Ispituje odnose i interakcije između ekoloških i društvenih komponenti unutar urbanog ekosistema nastalog isključivo antropogenom aktivnošću.
Zaštita životne sredine podrazumeva smanjenje ili sprečavanje zagađenja, negativnih uticaja na životnu sredinu, štete nanesene ekosistemima ili prirodnim resursima izazvane ljudskim aktivnostima.
Obrazovanje
2004 doktor bioloških nauka, Univerzitet u Beogradu, Srbija
1994 magistar bioloških nauka, Univerzitet u Beogradu, Srbija
1989 diplomirani biolog, Univerzitet u Beogradu, Srbija
Polje istraživanja
Polje naučno-istraživačkog rada i interesa obuhvata oblast populacione i ekološke genetike. Istraživanja obuhvataju analizu efekata različitih sredinskih uticaja na biologiju, genetiku i neurobiologiju ponašanja beskičmenjaka. Aplikativno polje istraživanja usmereno je na genetičku toksikologiju lekovitih biljaka.
Radno iskustvo
2017 naučni savetnik, Odeljenje za genetiku populacija i ekogenotoksikologiju, Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković“ – Institut od Nacionalnog značaja za Republiku Srbiju, Univerzitet u Beogradu
2012 viši naučni saradnik, Odeljenje za genetiku populacija i ekogenotoksikologiju, Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković“, Beograd, Srbija
2010 – 2016 Rukovodilac Odeljenja za genetiku populacija i ekogenotoksikologiju, Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković“, Beograd, Srbija
2005. istraživač saradnik, Odeljenje za genetiku, Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković“, Beograd, Srbija
1994 istraživač saradnik, Odeljenje za genetiku, Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković“, Beograd, Srbija
1989 Istraživač pripravnik, Odeljenje za genetiku, Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković“, Beograd, Srbija
Aktivnosti
Aktivan učesnik u projektima i bilateralnim sporazumima o saradnji Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije od 1989. godine. Autor i koautor brojnih publikacija u prestižnim međunarodnim časopisima. Mentor diplomskih i doktorskih radova i predavač na doktorskim studijama na Biološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu. Ostvarene su značajne aktivnosti u komisijama za naučna i nastavna zvanja. Učesnik u realizaciji više domaćih i međunarodnih konferencija. Član više naučnih društava. Dobijena Nagrada Ministarstva nauke, tehnologije i zaštite životne sredine Republike Srbije za uspešna istraživanja 2004. godine. Kao saradnik firme „Altamed“ doo, doprinela istraživanju efikasne prerade organskog otpada i proučavanju biološke aktivnosti matičnog mleča. Učestvovala 2007. godine na konkursu Ministarstva nauke i zaštite životne sredine Srbije za najbolju tehnološku inovaciju.
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Biologija ponašanja istražuje ponašanje životinja na sistemskom nivou integrisanjem bihejvioralnih, ekoloških, fizioloških i molekularnih pristupa zarad boljeg razumevanja specifičnih elemenata ponašanja.
Eco-Evo-Devo povezuje ekologiju, teoriju evolucije i biologiju razvića. U okvirima Eco-Evo-Devo proučava se uticaj sredinskih signala (biotičkih i abiotičkih) na strukturu i dinamiku populacija, formiranje novih fenotipova tokom procesa razvića i njihove evolucije kod različitih taksona biljaka, životinja i gljiva.
Ekotoksikologija proučava toksične efekte koji se javljaju kao posledica delovanja hemikalija na životnu sredinu. Toksični efekti se proučavaju na nivou molekula, ćelija, tkiva, organa, pojedinačnih organizama, populacija ili ekosistema.
Populaciona genetika proučava genetički sastav – distribuciju i promenu učestalosti alela tokom vremena, unutar i između populacija. Koristi matematičke modele dinamike učestalosti alela, izdvaja predviđanja o verovatnim obrascima genetičke varijacije u stvarnim populacijama i testira predviđanja u odnosu na empirijske podatke.
● Oblast istraživanja: populaciona i konzervaciona genetika
● Obrazovanje:
Droktorat iz bioloških nauka (2010-2018), Biološki fakultet Univerziteta u Beogradu
Ekvivalent master nauka iz biologije (2005-2010), Biološki fakultet Univerziteta u Beogradu.
● Istorija zaposlenja:
o 2011-2019: Institut za molekularnu genetiku i genetičko inžinjerstvo, Univerziteta u Beogradu
o 2019-danas: Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković“, Univerzitet u Beogradu
● Odabrani projekti:
o „Dinamika genofonda, genetička i fenotipska varijabilnost populacija, determinisana promenama životne sredine“, OI173012, finansiran od strane Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja, 2019.
o „Etnogeneza Srba u Srednjem veku: uporedna analiza itsorijsko-kulturnog nasleđa, genetičkog materijala i predmeta materijalne kulture sa aspekta analitičke hemije“, III47025 finansiran od strane Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja, 2011-2019.
o Science in Motion for Friday Night Commotion 2018-2019 (SCIMFONICOM 2018-2019), H2020-818747, finansiran od strane Evropske komisije.
o “The influence of increased concentration of heavy metals in the environment on the genetic structure and adaptive processes of natural populations of organisms (TEMEGENS)”, ugovor broj 03-2019, finansiran od strane Srpske akademije nauka i umetnosti, 2019-2020.
o “Honey bees of Serbia, wild vs. managed colonies through the eyes of population geneticists (SERBHIWE)”, poziv PROMIS ugovor broj 6066205, finansiran od strane Fonda za nauku Republike Srbije, 2020-2022, rukovodilac projekta.
● Nagrade, stipendije, itd.:
o 2010. nagrada Fondacije "Goran Ljubijankić" za najbolji diplomski rad iz oblasti molekularne biologije
o 2018. nagrada Fondacije „Goran Ljubijankić“ za najbolju odbranjenu doktorsku tezu iz oblasti molekularne biologije
o 2019. nagrada Fondacije „Stanka Romac“ za najbolju doktorsku tezu iz oblasti humane molekularne biologije ili biomedicine
o 2023. „Golden Bee Award” Republike Slovenije za istraživanje pčela i drugih oprašivača
● Međunarodna naučna saradnja i mobilnost
o DrosEU (http://droseu.net/genetic-of-populations-and-ecogenotoxicology-belgrade-drosophila-group/)
● Člansto u naučnim društvima: Društvo genetičara Srbije, Srpsko društvo za molekularnu biologiju, Srpsko biološko društvo
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Klimatske promene su sveobuhvatna i rastuća globalna pretnja biodiverzitetu i ekosistemima. Direktno dovode do fenoloških, fizioloških, morfoloških i etoloških promena; širenja invazivnih vrsta; smanjenja brojnosti i izumiranja nativnih vrsta. Izmenjeni klimatski uslovi utiču na promene u kvalitetu staništa uzrokujući promene u rasprostranjenju vrsta i životnih zajednica. Da bi se ublažili efekti klimatskih promena u životnoj sredini neophodno je njihova predikcija i razumevanje njihovog uticaja na živi svet.
Konzervaciona biologija ima za cilj da očuva biološku raznovrsnost na Zemlji i bavi se dugoročnom održivošću ekosistema. Interdisciplinarnim pristupom, konzervaciona biologija se bavi rešavanjem problema očuvanja na nivou vrsta, zajednica i ekosistema koji su direktno ili indirektno narušeni ljudskim aktivnostima ili drugim uticajima.
Populaciona genetika proučava genetički sastav – distribuciju i promenu učestalosti alela tokom vremena, unutar i između populacija. Koristi matematičke modele dinamike učestalosti alela, izdvaja predviđanja o verovatnim obrascima genetičke varijacije u stvarnim populacijama i testira predviđanja u odnosu na empirijske podatke.
● Datum i mesto rođenja: 28.04.1982., Beograd
● Oblast istraživanja: populaciona, konzervaciona i kvantitativna genetika
● Obrazovanje:
Droktorat iz bioloških nauka (2009-2016), Biološki fakultet Univerziteta u Beogradu
Ekvivalent master nauka iz biologije (2001-2007), Biološki fakultet Univerziteta u Beogradu.
● Istorija zaposlenja:
o 2011-2015: Biološki fakultet Univerziteta u Beogradu.
o 2015-danas: Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković“, Institut od nacionalnog značaja za Republiku Srbiju, Univerzitet u Beogradu
● Odabrani projekti:
o „Dinamika genofonda, genetička i fenotipska varijabilnost populacija u promenjivim uslovima sredine“, osnovno istraživanje OI173012, finansiran od strane Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja, 2019, Učesnik projekta.
o „TEMEGENS - The effect of increased concentration of heavy metals in the environment on genetic structure and adaptive processes in natural populations of organisms“ (ugovor br. 03-2019), strateški projekat Srpske akademije nauka i umetnosti, 2019 – 2020, Učesnik projekta.
o „Ekološka i genetička istraživanja populacija Drosophila centralnog Balkana“ finansiran od strane Srpske akademije nauka i umetnosti, 2018-2020, Učesnik projekta.
o “Honey bees of Serbia, wild vs. managed colonies through the eyes of population geneticists (SERBHIWE)“ finansiranog u okviru PROMIS poziva Fonda za nauku Republike Srbije (No. 6066205), 2020-2022., Učesnik projekta.
o „EUROPEAN DROSOPHILA POPULATION GENOMICS“, finansiranog od strane ESEB – Special Topics Network (STN), Učesnik projekta.
● Međunarodna naučna saradnja i mobilnost
o DrosEU (http://droseu.net/genetic-of-populations-and-ecogenotoxicology-belgrade-drosophila-group/)
● Veštine
o Iskusan istraživač u laboratorijskom i terenskom radu, vešt naučni komunikator
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Eco-Evo-Devo povezuje ekologiju, teoriju evolucije i biologiju razvića. U okvirima Eco-Evo-Devo proučava se uticaj sredinskih signala (biotičkih i abiotičkih) na strukturu i dinamiku populacija, formiranje novih fenotipova tokom procesa razvića i njihove evolucije kod različitih taksona biljaka, životinja i gljiva.
Ekotoksikologija proučava toksične efekte koji se javljaju kao posledica delovanja hemikalija na životnu sredinu. Toksični efekti se proučavaju na nivou molekula, ćelija, tkiva, organa, pojedinačnih organizama, populacija ili ekosistema.
Evolucija osobina životne istorije objašnjava na koji način evolucioni mehanizmi (pre svega prirodna selekcija) optimizuju preživljavanje i reprodukciju organizama u određenim sredinskim uslovima. Osobine životne istorije čine osnovu adaptivne vrednosti organizma i uključuju: trajanje razvića, veličinu organizma, broj, veličinu i pol potomaka, stopu preživljavanja, dužinu života itd. Proučavanje evolucije osobina životne istorije odvija se na prirodnim i laboratorijskim populacijama.
Klimatske promene su sveobuhvatna i rastuća globalna pretnja biodiverzitetu i ekosistemima. Direktno dovode do fenoloških, fizioloških, morfoloških i etoloških promena; širenja invazivnih vrsta; smanjenja brojnosti i izumiranja nativnih vrsta. Izmenjeni klimatski uslovi utiču na promene u kvalitetu staništa uzrokujući promene u rasprostranjenju vrsta i životnih zajednica. Da bi se ublažili efekti klimatskih promena u životnoj sredini neophodno je njihova predikcija i razumevanje njihovog uticaja na živi svet.
Konzervaciona biologija ima za cilj da očuva biološku raznovrsnost na Zemlji i bavi se dugoročnom održivošću ekosistema. Interdisciplinarnim pristupom, konzervaciona biologija se bavi rešavanjem problema očuvanja na nivou vrsta, zajednica i ekosistema koji su direktno ili indirektno narušeni ljudskim aktivnostima ili drugim uticajima.
Populaciona genetika proučava genetički sastav – distribuciju i promenu učestalosti alela tokom vremena, unutar i između populacija. Koristi matematičke modele dinamike učestalosti alela, izdvaja predviđanja o verovatnim obrascima genetičke varijacije u stvarnim populacijama i testira predviđanja u odnosu na empirijske podatke.
Oblast istraživanja: Ekologija, ornitologija, konzervaciona biologija, konzervaciona genetika
Obrazovanje:
• Doktorat iz ekoloških nauka , Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu. (2022).
• Ekvivalent master nauka iz biologije , Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu. (2012).
Istorija zaposlenja:
• Prirodnjački muzej u Beogradu (2021-2023).
• Institut za biološka istraživanja „Siniša Stanković“, Univerzitet u Beogradu. (2023-danas).
Odabrani projekti:
• „Beogradski prstenovačko-istraživački ornitološki centar” projekat Fondacije za zaštitu ptica grabljivica, sufinansiran od strane Sekretarijata za zaštitu životne sredine, Gradske uprave grada Beograda (V-01/4011-51). (2020).
• „Upravljanje populacijom beloglavog supa (Gyps fulvus) u Specijalnim rezervatima prirode: „Klisura reke Trešnjice” i „Uvac” primenom programa markiranja i monitoringa korišćenjem satelitske tehnologije i videonadzora”–projekat Fondacije za zaštitu ptica grabljivica, sufinansiran od strane Ministarstva za zaštitu životne sredine Republike Srbije ( 401-00-745/2019-05). (2019).
• „Upravljanje populacijom beloglavog supa (Gyps fulvus) korišćenjem satelitske tehnologije”–projekat Fondacije za zaštitu ptica grabljivica, sufinansiran od strane Ministarstva za zaštitu životne sredine Republike Srbije (401-00-742/18-05). (2018).
• „Beogradski sokolovi“–projekat Fondacije za zaštitu ptica grabljivica, sufinansiran od strane Sekretarijata za zaštitu životne sredine, Gradske uprave grada Beograda ( 401.127/2014-5-01).(2014).
Člansto u naučnim društvima: Srpsko biološko društvo
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Eco-Evo-Devo povezuje ekologiju, teoriju evolucije i biologiju razvića. U okvirima Eco-Evo-Devo proučava se uticaj sredinskih signala (biotičkih i abiotičkih) na strukturu i dinamiku populacija, formiranje novih fenotipova tokom procesa razvića i njihove evolucije kod različitih taksona biljaka, životinja i gljiva.
Ekotoksikologija proučava toksične efekte koji se javljaju kao posledica delovanja hemikalija na životnu sredinu. Toksični efekti se proučavaju na nivou molekula, ćelija, tkiva, organa, pojedinačnih organizama, populacija ili ekosistema.
Evolucija osobina životne istorije objašnjava na koji način evolucioni mehanizmi (pre svega prirodna selekcija) optimizuju preživljavanje i reprodukciju organizama u određenim sredinskim uslovima. Osobine životne istorije čine osnovu adaptivne vrednosti organizma i uključuju: trajanje razvića, veličinu organizma, broj, veličinu i pol potomaka, stopu preživljavanja, dužinu života itd. Proučavanje evolucije osobina životne istorije odvija se na prirodnim i laboratorijskim populacijama.
Klimatske promene su sveobuhvatna i rastuća globalna pretnja biodiverzitetu i ekosistemima. Direktno dovode do fenoloških, fizioloških, morfoloških i etoloških promena; širenja invazivnih vrsta; smanjenja brojnosti i izumiranja nativnih vrsta. Izmenjeni klimatski uslovi utiču na promene u kvalitetu staništa uzrokujući promene u rasprostranjenju vrsta i životnih zajednica. Da bi se ublažili efekti klimatskih promena u životnoj sredini neophodno je njihova predikcija i razumevanje njihovog uticaja na živi svet.
Konzervaciona biologija ima za cilj da očuva biološku raznovrsnost na Zemlji i bavi se dugoročnom održivošću ekosistema. Interdisciplinarnim pristupom, konzervaciona biologija se bavi rešavanjem problema očuvanja na nivou vrsta, zajednica i ekosistema koji su direktno ili indirektno narušeni ljudskim aktivnostima ili drugim uticajima.
Populaciona genetika proučava genetički sastav – distribuciju i promenu učestalosti alela tokom vremena, unutar i između populacija. Koristi matematičke modele dinamike učestalosti alela, izdvaja predviđanja o verovatnim obrascima genetičke varijacije u stvarnim populacijama i testira predviđanja u odnosu na empirijske podatke.
• 2021- Danas, doktoriske akademske studije, modul: Genetika, Biološki fakultet Univerziteta u Beogradu
• 2021, Master biolog, modul: Primenjena genetika, Biološki fakultet Univerziteta u Beogradu, tema master rada: „Povećanje tolerancije autohtonih bakterija iz otpadne vode poreklom iz kozmetičke industrije na natrijum dodecil sulfat primenom adaptivne laboratorijske evolucije”
• 2020, Diplomirani biolog, modul: Biologija, Biološki fakultet Univerziteta u Beogradu
• Istraživačka interesovanja iz oblasti genetike i konzervacione biologije
• Genetička i konzervaciona istraživanja na ugroženoj vrsti sisara - slepo kuče Nannospalax leucodon
• 2022-Danas, Odeljenje za genetička istraživanja, Institut za biološka istraživanja “Siniša Stanković”- Institut od nacionalnog značaja za Republiku Srbiju, Univerzitet u Beogradu
Posebne aktivnosti i nagrade:
• 2020, dobitnik stipendije za izuzetno nadarene učenike i studente Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije
• 2020-2021, angažovanje i rad na dijagnostifikovanju infektivne bolesti Kovid-19 u PCR laboratoriji na aerodromu “Nikola Tesla”
Članstva u naučnim društvima:
• Srpsko biološko društvo (SBD)
• Društvo genetičara Srbije
Istraživanja u ovoj oblasti počivaju na razumevanju fizioloških i funkcionalnih osobenosti kako ćelija raka na individualnom nivou, tako i na nivou tumorskog tkiva kao višećelijske formacije, čijom se visokoorkestriranom aktivnošću tumor širi, infiltriše okolno tkivo i diseminuje. Sagledavanje uzroka izmenjenog ponašanja neoplastične ćelije pojedinačno, ali i u kontekstu tumorske mikrosredine uključujući histološke, metaboličke i imunološke specifičnosti ovog tkiva, premisa je koncipiranja novih pristupa u lečenju raka. Ispitivanje razloga inicijalne ili stečene rezistencije tumora, pomaže dubljem razumevanju postojećih limita u lečenju i pronalaženju načina da se unaprede aktuelni protokoli.
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Konzervaciona biologija ima za cilj da očuva biološku raznovrsnost na Zemlji i bavi se dugoročnom održivošću ekosistema. Interdisciplinarnim pristupom, konzervaciona biologija se bavi rešavanjem problema očuvanja na nivou vrsta, zajednica i ekosistema koji su direktno ili indirektno narušeni ljudskim aktivnostima ili drugim uticajima.
Populaciona genetika proučava genetički sastav – distribuciju i promenu učestalosti alela tokom vremena, unutar i između populacija. Koristi matematičke modele dinamike učestalosti alela, izdvaja predviđanja o verovatnim obrascima genetičke varijacije u stvarnim populacijama i testira predviđanja u odnosu na empirijske podatke.
Obrazovanje:
2010, doktor bioloških nauka – Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu; Doktorska disertacija: "Održavanje B hromozoma u populacijama žutogrlog miša Apodemus flavicollis (Mammalia, Rodentia): Geometrijsko-morfometrijska analiza komponenti morfološke varijabilnosti"
2005, magistar bioloških nauka – Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu; Magistarska teza: "Efekti B hromozoma u populaciji žutogrlog miša Apodemus flavicollis (Rodentia, Mammalia): Morfometrijska analiza mandibule"
2000, diplomirani biolog – Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu
Radno iskustvo:
Od decembra 2001, Odeljenje za genetička istraživanja, IBISS
Istraživački interesi:
Zoologija – tradicionalna i geometrijska morfometrija u zoologiji; Evoluciona biologija – evolucija složenih morfoloških struktura kod kičmenjaka; morfološka varijabilnost i njene komponente (kanalisanost, razvojna stabilnost i morfološka integracija); Genetika – prekobrojni B hromozomi; Taksonomija – tradicionalna i geometrijska morfometrija u integrativnoj taksonomiji
Druge relevantne informacije:
Jedan od pionira geometrijske morfometrije u Srbiji. Od 2007. svoje znanje i iskustvo iz geometrijske morfometrije prenosi na mlađe kolege angažovanjem na predmetu Morfometrija na doktorskim studijama Biološkog fakulteta Univerziteta u Beogradu i mentorstvom studenata osnovnih, master i doktorskih studija
2020-2022, Rukovodilac bilateralnog (Srbija-Slovenija) projekta "The role of phylogeny and ecology in structuring mandibular and cranial variation patterns in Apodemus (Muridae, Rodentia) species" (337-00-21/2020-09/9)
Recenzent za međunarodne naučne časopise: BMC Evolutionary Biology; Journal of Evolutionary Biology; Zoological Journal of the Linnean Society; Contributions to Zoology; Journal of Morphology; Zoologischer Anzeiger; Biological Journal of the Linnean Society; European Journal of Taxonomy; Mammalian Biology; Acta Theriologica; Journal of Applied Ichthyology; Archives of Biological Sciences; Turkish Journal of Zoology; Turkish Journal of Entomology; Acta Zoologica Bulgarica; Acta Biologica Slovenica; Anatomia, Histologia, Embryologia; Iranian Journal of Animal Biosystematics
Od januara 2019, član Savetodavnog odbora međunarodnog naučnog časopisa Zoologischer Anzeiger
Član Naučnog veća IBISS-a u četiri mandata: 2011-2013; 2019-2021; 2021-2023; 2023-2025
Član Društva genetičara Srbije i Srpskog biološkog društva
Akvatična ekologija proučava vodene ekosisteme uključujući mora, reke, jezera, bare i močvare, tj. odnose između fizičkih, hemijskih i bioloških komponenti ovih staništa. Istraživači koji se bave akvatičnom ekologijom ispituju i uticaj čoveka i njegovih aktivnosti na vodene ekosisteme.
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Biomonitoring je proces sistematskog posmatranja, merenja i analize fizioloških, biohemijskih, molekularnih i genetskih odgovora živih organizama na promene u životnoj sredini, koji pruža kvalitativne ili kvantitativne informacije o stanju životne sredine, i uključuje korišćenje različitih bioindikatora, biomonitora, bioakumulatora i biomarkera.
Eco-Evo-Devo povezuje ekologiju, teoriju evolucije i biologiju razvića. U okvirima Eco-Evo-Devo proučava se uticaj sredinskih signala (biotičkih i abiotičkih) na strukturu i dinamiku populacija, formiranje novih fenotipova tokom procesa razvića i njihove evolucije kod različitih taksona biljaka, životinja i gljiva.
Evolucija osobina životne istorije objašnjava na koji način evolucioni mehanizmi (pre svega prirodna selekcija) optimizuju preživljavanje i reprodukciju organizama u određenim sredinskim uslovima. Osobine životne istorije čine osnovu adaptivne vrednosti organizma i uključuju: trajanje razvića, veličinu organizma, broj, veličinu i pol potomaka, stopu preživljavanja, dužinu života itd. Proučavanje evolucije osobina životne istorije odvija se na prirodnim i laboratorijskim populacijama.
Klimatske promene su sveobuhvatna i rastuća globalna pretnja biodiverzitetu i ekosistemima. Direktno dovode do fenoloških, fizioloških, morfoloških i etoloških promena; širenja invazivnih vrsta; smanjenja brojnosti i izumiranja nativnih vrsta. Izmenjeni klimatski uslovi utiču na promene u kvalitetu staništa uzrokujući promene u rasprostranjenju vrsta i životnih zajednica. Da bi se ublažili efekti klimatskih promena u životnoj sredini neophodno je njihova predikcija i razumevanje njihovog uticaja na živi svet.
Konzervaciona biologija ima za cilj da očuva biološku raznovrsnost na Zemlji i bavi se dugoročnom održivošću ekosistema. Interdisciplinarnim pristupom, konzervaciona biologija se bavi rešavanjem problema očuvanja na nivou vrsta, zajednica i ekosistema koji su direktno ili indirektno narušeni ljudskim aktivnostima ili drugim uticajima.
Populaciona genetika proučava genetički sastav – distribuciju i promenu učestalosti alela tokom vremena, unutar i između populacija. Koristi matematičke modele dinamike učestalosti alela, izdvaja predviđanja o verovatnim obrascima genetičke varijacije u stvarnim populacijama i testira predviđanja u odnosu na empirijske podatke.
Terestrična ekologija proučava odnose organizama i životnih zajednica (biocenoza) prema uslovima spoljašnje sredine i interakciju između živih bića na kopnu. Ova istraživanja pružaju konceptualnu osnovu za razumevanje procesa u kopnenim ekosistemima i njihove osetljivosti na promene u životnoj sredini i biotičke promene.
Urbana ekologija proučava fundamentalne ekološke koncepte unutar urbanih sredina. Uključuje ispitivanje razlika ekoloških obrazaca, odnosa i procesa u urbanim sredinama u poređenju sa neurbanizovanim sredinama i istraživanje uticaja urbanizacije na ekologiju organizama. Ispituje odnose i interakcije između ekoloških i društvenih komponenti unutar urbanog ekosistema nastalog isključivo antropogenom aktivnošću.
Zaštita životne sredine podrazumeva smanjenje ili sprečavanje zagađenja, negativnih uticaja na životnu sredinu, štete nanesene ekosistemima ili prirodnim resursima izazvane ljudskim aktivnostima.
OBRAZOVANJE
2010. Doktorska disertacija, modul Genetika, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu, Republika Srbija, pod naslovom: “Molekularna filogenija vrsta roda Apodemus (Mammalia, Rodentia) sa područja Srbije.”
2003. Diplomirani biolog, Biološki fakultet, Univerzitet u Beogradu, Republika Srbija.
ZAPOSLENJE
Od 3. decembra 2004.god – danas zaposlena na Odeljenju za genetička istraživanja, Instituta za biološka istraživanja „Siniša Stanković“ Univerziteta u Beogradu, Instituta od nacionalnog značaja za Republiku Srbiju
NAUČNA INTERESOVANJA
- biodiverzitet i konzervacija različitih kičmenjačkih taksona, njihovih parazita i patogena; filgenetski odnosi i genetička struktura populacija; populaciona istorija i filogeografski obrasci;
- kriptična specijacija, evolucija kariotipa, uloga hromozomskih rearanžmana u specijaciji, kao i povezanost sa posebnim osobinama kod kompleksa vrsta evropskog slepog kučeta Nannospalax leucodon supersp. (Spalacinae, Rodentia): otpornošću na kancer, dugovečnošću i regeneracijom;
- istraživanje i razvoj neinvazivih molekularno-genetičkih metoda za razlikovanje morfološki sličnih blisko srodnih vrsta; detekcija kriptičnih vrsta i hromozomskih formi sa ciljem poboljšanja njihovog monitoringa i nivoa ugroženosti;
- prekobrojnni hromozomi – struktura i funkcija, transkripciona aktivnost, poreklo, efekti i nasleđivanje kod model organizma žutogrlog miša vrste Apodemus flavicollis (Rodentia, Mammalia);
- podučavanje i mentorstvo diplomiranih, master i studenata doktorskih studija.
MEĐUNARODNA SARADNJA I MOBILNOST
Saradnja sa kolegama sa Institute of Human Genetic, Friedrich Schiller University Jena, Germany, ostvarena kroz posete finansirane kroz DAAD projekat “University partnership program” u septembru 2015. i maju 2016. godine.
PROJEKTI
2020-2022 rukovodilac bilateralnog projekta “Pavle Savić" iz "Hubert Curien Partnership" (PHC) saradnje između R. Srbije i R. Francuske “Nematostella vectensis (Actinaria, Anthozoa) kao model za izučavanje usher proteina, integralnih komponenti mehanosenzornih stereocijilija unutrašnjeg uha”.
ČLAN UREĐIVAČKOG ODBORA ČASOPISA
2017 –2022 Molecular Cytogenetics IF 1.233; od 2022 – danas Frontiers in Genetics IF 4.772;
ČLANSTVO U DRUŠTVIMA
Srpsko biološko društvo, Društvo genetičara Srbije, International Society of Zoological Sciences
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Biomonitoring je proces sistematskog posmatranja, merenja i analize fizioloških, biohemijskih, molekularnih i genetskih odgovora živih organizama na promene u životnoj sredini, koji pruža kvalitativne ili kvantitativne informacije o stanju životne sredine, i uključuje korišćenje različitih bioindikatora, biomonitora, bioakumulatora i biomarkera.
Eco-Evo-Devo povezuje ekologiju, teoriju evolucije i biologiju razvića. U okvirima Eco-Evo-Devo proučava se uticaj sredinskih signala (biotičkih i abiotičkih) na strukturu i dinamiku populacija, formiranje novih fenotipova tokom procesa razvića i njihove evolucije kod različitih taksona biljaka, životinja i gljiva.
Evolucija osobina životne istorije objašnjava na koji način evolucioni mehanizmi (pre svega prirodna selekcija) optimizuju preživljavanje i reprodukciju organizama u određenim sredinskim uslovima. Osobine životne istorije čine osnovu adaptivne vrednosti organizma i uključuju: trajanje razvića, veličinu organizma, broj, veličinu i pol potomaka, stopu preživljavanja, dužinu života itd. Proučavanje evolucije osobina životne istorije odvija se na prirodnim i laboratorijskim populacijama.
Klimatske promene su sveobuhvatna i rastuća globalna pretnja biodiverzitetu i ekosistemima. Direktno dovode do fenoloških, fizioloških, morfoloških i etoloških promena; širenja invazivnih vrsta; smanjenja brojnosti i izumiranja nativnih vrsta. Izmenjeni klimatski uslovi utiču na promene u kvalitetu staništa uzrokujući promene u rasprostranjenju vrsta i životnih zajednica. Da bi se ublažili efekti klimatskih promena u životnoj sredini neophodno je njihova predikcija i razumevanje njihovog uticaja na živi svet.
Konzervaciona biologija ima za cilj da očuva biološku raznovrsnost na Zemlji i bavi se dugoročnom održivošću ekosistema. Interdisciplinarnim pristupom, konzervaciona biologija se bavi rešavanjem problema očuvanja na nivou vrsta, zajednica i ekosistema koji su direktno ili indirektno narušeni ljudskim aktivnostima ili drugim uticajima.
Populaciona genetika proučava genetički sastav – distribuciju i promenu učestalosti alela tokom vremena, unutar i između populacija. Koristi matematičke modele dinamike učestalosti alela, izdvaja predviđanja o verovatnim obrascima genetičke varijacije u stvarnim populacijama i testira predviđanja u odnosu na empirijske podatke.
Terestrična ekologija proučava odnose organizama i životnih zajednica (biocenoza) prema uslovima spoljašnje sredine i interakciju između živih bića na kopnu. Ova istraživanja pružaju konceptualnu osnovu za razumevanje procesa u kopnenim ekosistemima i njihove osetljivosti na promene u životnoj sredini i biotičke promene.
Urbana ekologija proučava fundamentalne ekološke koncepte unutar urbanih sredina. Uključuje ispitivanje razlika ekoloških obrazaca, odnosa i procesa u urbanim sredinama u poređenju sa neurbanizovanim sredinama i istraživanje uticaja urbanizacije na ekologiju organizama. Ispituje odnose i interakcije između ekoloških i društvenih komponenti unutar urbanog ekosistema nastalog isključivo antropogenom aktivnošću.
Zaštita životne sredine podrazumeva smanjenje ili sprečavanje zagađenja, negativnih uticaja na životnu sredinu, štete nanesene ekosistemima ili prirodnim resursima izazvane ljudskim aktivnostima.
Milan je naučni saradnik čiji je primarni fokus u oblastima parazitologije, molekularne ekologije i zoonoza, sa posebnim naglaskom na ehinokokozu. Njegova profesionalna karijera počela je 2014. godine u Nacionalnoj referentnoj laboratoriji za besnilo, Pasterovom institutu u Novom Sadu. Od 2019. godine, Milan radi u Institutu za biološka istraživanja "Siniša Stanković", Nacionalnom institutu Republike Srbije, u Beogradu. U septembru 2020. godine, Milan je odbranio svoju doktorsku disertaciju pod nazivom "Ekologija i značaj lisce (Vulpes vulpes L.) i šakala (Canis aureus L.) kao prirodnih rezervoara multilokularne ehinokokoze i drugih intestinalnih zoonoza sa područja Vojvodine" na Departmanu za biologiju i ekologiju, Prirodno-matematičkom fakultetu u Novom Sadu, Srbija, stekavši titulu doktor ekoloških nauka. Milan je bio uključen u dva projekta finansirana od strane Vlade Autonomne Pokrajine Vojvodine i Ministarstva prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije. Kao dobitnik stipendije za istraživačku posetu u okviru programa "IT makes S(ci)ENSE" 2022. godine, stručno se usavršavao u ANSES-u, Nacionalnoj referentnoj laboratoriji za Echinococcus spp., Laboratoriji za besnilo i divlje životinje u Nansiju, Francuska. Aktivan je član Srpskog parazitološkog društva i Udruženja Jedno zdravlje Srbije. Takođe je više puta doprineo promociji nauke putem različitih medija.
Biomonitoring je proces sistematskog posmatranja, merenja i analize fizioloških, biohemijskih, molekularnih i genetskih odgovora živih organizama na promene u životnoj sredini, koji pruža kvalitativne ili kvantitativne informacije o stanju životne sredine, i uključuje korišćenje različitih bioindikatora, biomonitora, bioakumulatora i biomarkera.
Mikrobiologija proučava strukturu, funkciju, genetiku i ekologiju mikroorganizama, uključujući bakterije, viruse, gljive i protozoe. U okviru instituta važne oblasti mikrobioloških istraživanja uključuju medicinsku mikrobiologiju, mikrobiologiju životne sredine i industrijsku mikrobiologiju.
Populaciona genetika proučava genetički sastav – distribuciju i promenu učestalosti alela tokom vremena, unutar i između populacija. Koristi matematičke modele dinamike učestalosti alela, izdvaja predviđanja o verovatnim obrascima genetičke varijacije u stvarnim populacijama i testira predviđanja u odnosu na empirijske podatke.
Urbana ekologija proučava fundamentalne ekološke koncepte unutar urbanih sredina. Uključuje ispitivanje razlika ekoloških obrazaca, odnosa i procesa u urbanim sredinama u poređenju sa neurbanizovanim sredinama i istraživanje uticaja urbanizacije na ekologiju organizama. Ispituje odnose i interakcije između ekoloških i društvenih komponenti unutar urbanog ekosistema nastalog isključivo antropogenom aktivnošću.
Marija je naučni saradnik na Odeljenju za genetička istraživanja, gde je zaposlena od septembra 2012. godine. U junu 2019. godine je doktorirala na modulu Genetika, Biološkog fakulteta, Univerziteta u Beogradu. Prethodno je završila studije molekularne biologije i fiziologije takođe na Univerzitetu u Beogradu u julu 2012. godine.
Marijino istraživanje obuhvata i laboratorijski i terenski rad. Njeno glavno interesovanje su genetička istraživanja, analiza kariotipa sa fokusom na B hromozome – dodatne hromozome u standardnom kariotipu, kod malih sisara i slepih miševa. Posebno je zainteresovana za različite zoonoze koje prenose ove dve grupe organizama. Trenutno radi na uspostavljanju i održavanju primarnih ćelijskih kultura i analizi kariotipa žutogrlog miša (Apodemus flavicollis), slepog miša - malog noćnika (Nyctalus leisleri) i obične rovčice (Sorex araneus). Takođe istražuje prisustvo infekcije izazvane bakterijama iz grupe Borrelia burgdorferri sensu lato kod glodara, koji su na teritoriji Beograda najčešći, poznati rezervoar ovih bakterija.
Marija se bavi popularizacijom nauke kao i promocijom Instituta. Od 2016. godine učestvuje u organizaciji Evropske noći istraživača u okviru tima Instituta za biološka istraživanja „Siniša Stanković“. Aktivno je učestvovala u projektima iz programa HORIZON 2020 (H2020-MSCA-NIGHT-2016-2017-ReFocuS-722341; H2020-MSCA-NIGHT-2018-2019-ReFocuS 2.0-818325; H2020 - ReFocuS 3.0, 2020) i učestvuje u projekatima Horizon Europe: HORIZON-MSCA-2022-CITIZENS-01-ReFocuS Art-101061356; HORIZON-MSCA-2023-CITIZENS-01-101161922. Od septembra 2017. godine Marija radi kao saradnik u nastavi u Naučnom centru Petnica na obuci mladih.
Biodiverzitet označava raznolikost i varijabilnost života na Zemlji. Obuhvata raznovrsnost na genetičkom, taksonomskom i ekosistemskom nivou. Biodiverzitet je važan kako u prirodnim tako i u veštačkim ekosistemima. Danas je biodiverzitet ugrožen gubitkom i fragmentacijom staništa, neodrživim korišćenjem resursa, invazivnim vrstama, zagađenjem i globalnim klimatskim promenama.
Biomonitoring je proces sistematskog posmatranja, merenja i analize fizioloških, biohemijskih, molekularnih i genetskih odgovora živih organizama na promene u životnoj sredini, koji pruža kvalitativne ili kvantitativne informacije o stanju životne sredine, i uključuje korišćenje različitih bioindikatora, biomonitora, bioakumulatora i biomarkera.
Mikrobiologija proučava strukturu, funkciju, genetiku i ekologiju mikroorganizama, uključujući bakterije, viruse, gljive i protozoe. U okviru instituta važne oblasti mikrobioloških istraživanja uključuju medicinsku mikrobiologiju, mikrobiologiju životne sredine i industrijsku mikrobiologiju.
Populaciona genetika proučava genetički sastav – distribuciju i promenu učestalosti alela tokom vremena, unutar i između populacija. Koristi matematičke modele dinamike učestalosti alela, izdvaja predviđanja o verovatnim obrascima genetičke varijacije u stvarnim populacijama i testira predviđanja u odnosu na empirijske podatke.
Urbana ekologija proučava fundamentalne ekološke koncepte unutar urbanih sredina. Uključuje ispitivanje razlika ekoloških obrazaca, odnosa i procesa u urbanim sredinama u poređenju sa neurbanizovanim sredinama i istraživanje uticaja urbanizacije na ekologiju organizama. Ispituje odnose i interakcije između ekoloških i društvenih komponenti unutar urbanog ekosistema nastalog isključivo antropogenom aktivnošću.
Telefon: +381 11 20 78 300
Fax: +381 11 27 61 433
Email: ibiss@ibiss.bg.ac.rs
Bulevar despota Stefana 142
11108 Beograd
Srbija
IBISS koristi analitičke "kolačiće" (eng. "cookies") za analizu korišćenja sajta u cilju unapređenja korisničkog iskustva, klikom na "Prihvatam" dajete saglasnost za korišćenje kolačića.